Od 21 października 2005 r. obowiązuje w Polsce ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ZSEE), według której, wszystkie zużyte urządzenia działające na prąd lub na baterie, m.in.: pralki, lodówki, miksery, mikrofalówki, golarki elektryczne, telefony komórkowe, telewizory, wiertarki, komputery, a także świetlówki i żarówki energooszczędne – to odpady niebezpieczne, których nie można wyrzucać razem z innymi odpadami do śmietnika. Grozi za to kara grzywny od 500 do 5 000 zł. Zgodnie z ustawą, elektrośmieci można oddać bezpłatnie do specjalistycznego punktu zbierania (w ilości bez ograniczeń) oraz do sklepu (przy zakupie nowych sprzętów – stary za nowy, bez względu na markę).

• Elektrośmieci to wszystkie zużyte i stare sprzęty elektryczne i elektroniczne działające na prąd lub na baterie – np. żelazka, pralki, lodówki, video, odkurzacze, komputery, mp3, zabawki elektroniczne, telewizory, a także żarówki energooszczędne i świetlówki.
• Nie wyrzucaj elektrośmieci do śmietnika ani nie porzucaj w lesie!
  Elektrośmieci zatruwają środowisko i niszczą nasze zdrowie, ponieważ zawierają szkodliwe substancje chemiczne, które przedostają się do gleby, wody i powietrza. Pamiętaj, że za wyrzucenie elektrośmieci do śmietnika grozi kara grzywny od 500 do 5000 złotych.
• Zanieś elektrośmieci do punktu zbierania lub do sklepu!
  W Twojej gminie jest punkt zbierania, w którym możesz bezpłatnie oddać dowolną ilość elektrośmieci. Kupując nowe sprzęty – radio, lodówkę albo świetlówkę – oddaj stare do sklepu (na zasadzie wymiany 1 za 1).
• Nie demontuj sam!
  Stare i zużyte urządzenia zawierają substancje niebezpieczne dla środowiska i tym samym dla Twojego zdrowia. Demontaż to skomplikowany proces, który powinien być wykonany w specjalistycznych zakładach, przez doświadczonych techników i przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności.
• Nie chomikuj w domu!
  Nie warto przechowywać zużytych sprzętów w domu, w piwnicy czy w garażu – stwarzasz zagrożenie dla środowiska oraz marnotrawisz surowce, które mogą być odzyskane i wykorzystane do produkcji nowych urządzeń.
• Oszczędzaj energię i surowce!
  Wymień przestarzałe urządzenia, które zużywają bardzo dużo prądu na takie, które potrzebują jak najmniej energii, są ekonomiczne i spełniają wysokie standardy ochrony środowiska. Wyłączaj urządzenia, gdy ich nie używasz. Stosuj energooszczędne źródła światła.
• Znajdź adres punktu zbierania!
  Adresy punktów zbierania w całej Polsce zaznaczone są na mapie na stronie internetowej www.elektrosmieci.pl oraz dostępne są pod numerem bezpłatnej infolinii 0 800 000 080.

SUBSTANCJE SZKODLIWE ZAWARTE W ELEKTROŚMIECIACH

Sprzęty elektryczne i elektroniczne zawierają różne szkodliwe i trujące substancje oraz pierwiastki. Gdy urządzenia te są zużyte i stare, bądź zepsute, rozebrane na części i przy tym jeszcze nieprawidłowo przechowywane, mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska i ludzkiego zdrowia. Niebezpieczne substancje po wydostaniu się z uszkodzonych mechanizmów łatwo przenikają do gleby, wód gruntowych i powietrza, przez co zanieczyszczają środowisko i niszczą zdrowie ludzi, roślin i zwierząt.

• Rtęć zawarta jest w niektórych świetlówkach. Jeśli trafi do zbiorników wodnych, a później przeniknie do mózgów ludzi i zwierząt powoduje zaburzenia wzroku, słuchu, mowy, koordynacji ruchów, żucia i połykania.
• Związki bromu stosowane są w komputerach. Po przeniknięciu do środowiska powodują u ludzi i zwierząt schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne.
• Kadm zawarty jest w bateriach urządzeń elektrycznych. Zaburza czynności nerek, funkcje rozrodcze, powoduje chorobę nadciśnieniową, wywołuje zmiany nowotworowe, zaburza metabolizm wapnia powodując deformację szkieletu kostnego.
• PCB, czyli związki chemiczne, pełnią w urządzeniach funkcje chłodzące, smarujące i izolujące. Po dostaniu się do wód gruntowych przenika do gleby i atmosfery, a następnie do tkanki tłuszczowej ludzi i zwierząt i powodują m.in. uszkodzenia wątroby, anomalie reprodukcyjne, osłabienie odporności, zaburzenia neurologiczne i hormonalne, opóźnienia w rozwoju niemowląt.
• R-12, czyli freon zawarty w klimatyzatorach i lodówkach pełni funkcję chłodniczą. Jest szczególnie szkodliwy dla warstwy ozonowej. Od 1998 roku nie wolno go stosować w urządzeniach elektrycznych, jednak spotykany jest w urządzeniach starszego typu.
• Azbest używany jest w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych m.in. ze względu na swoje właściwości izolacyjne. Jest jednak przyczyną wielu chorób np. pylicy azbestowej, raka płuc i nowotworu międzybłoniaka opłucnej.

GRUPY PRODUKTOWE OBJĘTE USTAWĄ O ZSEE

Wielkogabarytowe urządzenia AGD

• urządzenia chłodnicze
• lodówki
• zamrażarki
• pralki
• suszarki do ubrań
• zmywarki
• elektryczne kuchenki
• piekarniki
• elektryczne urządzenia grzewcze
• urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne

Małogabarytowe urządzenia AGD

• odkurzacze
• maszyny do szycia
• maszyny dziewiarskie
• żelazka
• tostery
• frytkownice
• rozdrabniacze
• miksery
• młynki do kawy
• noże elektryczne
• urządzenia do pielęgnacji ciała np. suszarki, depilatory, golarki
• zegarki, zegary i inne czasomierze
• wagi

Sprzęt oświetleniowy

• oprawy oświetleniowe do lamp fluorescencyjnych, z wyjątkiem opraw oświetleniowych stosowanych w gospodarstwach domowych
• liniowe lampy fluorescencyjne
• kompaktowe lampy fluorescencyjne
• wysokoprężne lampy wyładowcze, w tym ciśnieniowe lampy sodowe oraz lampy metalohalogenkowe
• niskoprężne lampy sodowe, pozostałe urządzenia oświetleniowe służące do celów rozpraszania i kontroli światła

Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy

• kolejki elektryczne lub tory wyścigowe
• kieszonkowe konsole do gier video
• gry video
• komputerowo sterowane urządzenia do uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania, wiosłowania, sprzęt sportowy z elektrycznymi lub elektronicznymi częściami składowymi,
• automaty uruchamiane monetą, banknotem(pieniądzem papierowym), żetonem lub innym podobnym artykułem

Przyrządy do nadzoru i kontroli

• czujniki dymu
• regulatory ciepła
• termostaty
• urządzenia pomiarowe ważące lub do nastawu używane w gospodarstwie domowym lub jako sprzęt laboratoryjny
• pozostałe przyrządy nadzoru i kontroli używane w obiektach i instalacjach przemysłowych (np. w panelach sterowniczych)

Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny

• komputery
• drukarki
• laptopy
• kopiarki
• kalkulatory
• terminale
• faksy
• telefony
• komórki

Sprzęt audiowizualny

• radioodbiorniki
• telewizory
• dyktafony
• magnetofony
• kamery i odtwarzacze video
• dvd
• sprzęty hi-fi
• wzmacniacze dźwięku
• instrumenty muzyczne

Narzędzia elektryczne i elektroniczne
z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych

• wiertarki, piły
• maszyny do szycia
• urządzenia do skręcania, mielenia, piaskowania, przemiału, piłowania, cięcia, nawiercania, robienia otworów, nabijania, składania, gięcia lub podobnych metod przetwarzania drewna, metalu
• narzędzia do nitowania, przybijania lub przyśrubowania lub usuwania nitów, gwoździ, śrub lub podobnych zastosowań
• narzędzia do spawania, lutowania lub podobnych zastosowań
• urządzenia do rozpylania, rozprowadzania, rozpraszania lub innego typu nanoszenia cieczy lub substancji gazowych innymi metodami
• narzędzia do koszenia trawy lub innych prac ogrodniczych

Przyrządy medyczne
z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów

• sprzęt do radioterapii
• sprzęt do badań kardiologicznych
• sprzęt do dializoterapii
• sprzęt do wentylacji płuc urządzenia medyczne wykorzystujące technikę nuklearną
• sprzęt laboratoryjny do diagnozowania in-vitro
• zamrażarki laboratoryjne
• testy płodności
• pozostałe urządzenia do wykrywania, zapobiegania, monitorowania, leczenia, łagodzenia choroby, urazów

Automaty do wydawania

• automaty do wydawania napojów gorących
• automaty do wydawania butelek lub puszek z zimnymi i gorącymi napojami
• automaty do wydawania produktów stałych
• automaty do wydawania pieniędzy-bankomaty
• inne wydające wszelkiego rodzaju produkty

Wyrzucanie elektrośmieci do śmietnika lub porzucanie na łonie przyrody, stwarza bezpośrednie zagrożenie dla środowiska oraz zdrowia ludzi. Stare i zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne zawierają w swoich mechanizmach szkodliwe substancje (np. freon w lodówkach, rtęć w świetlówkach), które po wydostaniu się na zewnątrz łatwo przenikają do gleby, następnie do wód gruntowych. W konsekwencji są przyczyną zanieczyszczenia środowiska i problemów zdrowotnych – dlatego to ważne aby pozbywać się elektrośmieci w prawidłowy sposób i oddawać je do punktów zbierania. Stamtąd, elektrośmieci trafią do zakładu przetwarzania, gdzie substancje szkodliwe zostaną usunięte i odseparowane, a poszczególne elementy poddane procesom odzysku i przekazane do recyklingu. Zużyte sprzęty RTV, AGD, IT i oświetleniowe, przeznaczone są do recyklingu. Segregacja, odpowiednie przetworzenie oraz unieszkodliwienie niebezpiecznych substancji i pierwiastków, chroni środowisko naturalne przed zanieczyszczeniem. Z kolei, odzysk surowców i wykorzystanie ich do produkcji nowych urządzeń, znacznie zmniejsza potrzebne zasoby środowiskowe i koszty technologiczne. Przykładowo, aż 90% zużytej świetlówki można ponownie wykorzystać do produkcji nowej.